Thay khớp háng bán phần ở bệnh nhân gãy liên mấu chuyển

Thay khớp háng bán phần ở bệnh nhân gãy liên mấu chuyển không vững

Gãy liên mấu chuyển là loại gãy xương thường gặp ở bệnh nhân cao tuổi. Điều trị phẫu thuật gãy liên mấu chuyển có nhiều phương pháp cố định khác nhau như nẹp vít, nẹp vít nén ép (DHS)… Tuy nhiên, với những trường hợp gãy liên mấu chuyển không vững hoặc kèm theo loãng xương nhiều, các phương tiện kết hợp xương thường không thật sự vững chắc khiến thời gian để có thể đi lại, tỳ đè kéo dài, đặc biệt ở bệnh nhân già yếu, khả năng liền xương khó và để lại nhiều phiền toái và biến chứng cho người bệnh như hạn chế khả năng vận động, nhiễm trùng, viêm phổi, loét do tỳ đè, viêm đường tiết niệu… 

Để giúp bệnh nhân vận động sớm, quá trình chăm sóc dễ dàng hơn cũng như tránh các biến chứng do bất động lâu, trong thời gian qua tại Khoa Chấn thương Chỉnh hình II, Viện Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Việt Đức, TS. BS. Nguyễn Mạnh Khánh đã thực hiện thay khớp háng bán phần cho 26 trường hợp gãy liên mấu chuyển không vững ở người già, bao gồm 
6 nam và 20 nữ, tuổi trung bình 78,9 (70-97 tuổi). Nguyên nhân chấn thương hay gặp nhất là do ngã. Chân bên phải có 9 trường hợp (34,6%), bên trái có 17 trường hợp (65,4%). Có 5 bệnh nhân có các bệnh lý kèm theo trước khi phẫu thuật như cao huyết áp, đái tháo đường, tai biến mạch máu não... Thời gian phẫu thuật trung bình 35 phút (30-50 phút), không có tai biến hay biến chứng trong hoặc sau mổ. Kết quả theo dõi và khám lại đánh giá dựa trên mức độ đau, biên độ vận động và khả năng đi lại của bệnh nhân (thang điểm Merle d’Aubigné) với thời gian theo dõi sau phẫu thuật trung bình 4 năm cho thấy: Rất tốt và tốt có 17 bệnh nhân (65,4%), khá có 8 bệnh nhân (30,8%) và kém chỉ có 1 bệnh nhân (3,8%). Kết quả này cũng tương tự như các tác giả nước ngoài.

Nghiên cứu cho thấy thay khớp háng bán phần bán phần có thể là một lựa chọn với những bệnh nhân gãy liên mấu chuyển không vững có độ tuổi >70, đặc biệt với những trường hợp loãng xương hoặc kèm theo những bệnh phối hợp, giúp người bệnh có thể vận động sớm, hạn chế các biến chứng do gãy xương và nằm lâu gây ra.  

Hình 1.
Bệnh nhân nam 83 tuổi, gãy liên mấu chuyển xương đùi trái,
 trước (a) và sau (b) thay khớp háng bán phần

Hình 2
Bửnh nhân nữ 80 tuổi, gãy liên mấu chuyển xương đùi trái,
 trước (a) và sau (b) thay khớp háng bán phần.